hrvatski

Mehanizam djelovanja kolesterola na cijepanje i transport proteina APP

Peptid amiloid-β (Aβ), središnja molekula u patogenezi Alzheimerove bolesti, nastaje amiloidogenim cijepanjem proteina APP β-sekretazom u endosomima, dok cijepanje proteina APP na staničnoj membrani α-sekretazom sprečava nastanak ovog patološkog peptida. Nakupljanje peptida Aβ u mozgu otkriveno je ne samo u Alzheimerovoj bolesti nego i u bolesti Niemann-Pick tipa C (NPC), nasljednoj neurodegenerativnoj bolesti nakupljanja lipida. U ovom radu smo pokazali da je povećana razina peptida Aβ u stanicama NPC posljedica povećanog cijepanja proteina APP enzimom β-sekretaza uzrokovanog nakupljanjem kolesterola. Nadalje, pokazali smo da je internalizacija proteina APP nužna za nastanak peptida Aβ, te da u stanicama NPC zbog nakupljanja kolesterola u kasnim endosomima / lizosomima dolazi do poremećaja u transportu proteina APP u endocitoznom putu. Naime, u stanicama NPC smo detektirali ubrzanu internalizaciju i usporeno recikliranje proteina APP na površinu stanice što uzrokuje njegovo nakupljanje u ranim / reciklirajućim endosomima, centralnom mjestu stvaranja peptida Aβ. Ovim istraživanjem smo pokazali da povišena razina kolesterola može biti pokretač patoloških procesa u Alzheimerovoj bolesti jer potiče smještaj proteina APP u endosomima što rezultira njegovim povećanim amiloidogenim cijepanjem i nastankom peptida Aβ.

Alzheimerova bolest; amiloid-β (Aβ); APP; endocitoza; kolesterol; Niemann-Pick tip C (NPC); NPC1

nije evidentirano